امنیت واقعی با یه تصمیم شروع می‌شه!
- دوشنبه ۵ خرداد ۱۴۰۴
- معرفی استارتاپ
سال گذشته، یکی از شرکت‌های بزرگ خدمات مالی، فقط به‌خاطر یک فلش مموری آلوده که کارمندش به لپ‌تاپ وصل کرده بود، چند گیگابایت اطلاعات حیاتی مشتریانش رو از دست داد. هیچ دیواری هم نتونست جلوش رو بگیره؛ چون مشکل از درون بود، نه از بیرون. حالا سؤال اینجاست: وقتی امنیت سازمان به ساده‌ترین عادت‌های روزمره کارکنانش گره خورده، چطور می‌شه از اطلاعات حیاتی محافظت کرد؟
پاسخ ساده‌ست: با حذف اون نقطه‌های آسیب‌پذیر. اینجاست که زیروکلاینت وارد می‌شه؛ یه دستگاه به ظاهر ساده، اما با یک تفاوت مهم: هیچی روش نیست. نه نرم‌افزار، نه سیستم‌عامل، نه چیزی برای هک شدن. همه چیز روی سروره؛ امن، کنترل‌شده و دور از دسترس خطا یا نفوذ. زیروکلاینت‌ها فقط یه انتخاب هوشمند نیستن؛ اونا نقطه شروع یه تحول اساسی در امنیت سازمانی‌ان.
زیروکلاینت‌ها برخلاف کامپیوترهای معمولی، تقریباً هیچ پردازشی را انجام نمی‌دهند. هیچ سیستم‌عاملی، هیچ هارددیسکی، حتی نرم‌افزار خاصی روی آن نصب نمی‌شود. همه چیز از طریق یک سرور مدیریت و پردازش می‌شود؛ یعنی جایی که امنیت، کنترل و سرعت در بالاترین سطح قرار دارد. اگر هنوز هم فکر می‌کنید این فقط یک راهکار برای کاهش هزینه‌هاست، بهتر است تجدید نظر کنید. زیروکلاینت‌ها در بسیاری از سازمان‌ها به‌عنوان دستگاهی برای افزایش امنیت اطلاعات شناخته می‌شوند. در ادامه، دقیق‌تر بررسی می‌کنیم که این دستگاه‌های به ظاهر ساده، چطور می‌توانند باعث افزایش امنیت اطلاعات شوند.
فهرست سرفصل ها
زیروکلاینت چیست؟
زیروکلاینت یک دستگاه کوچک و سبک است که برخلاف کامپیوترهای معمولی، هیچ‌گونه پردازشی به صورت مستقل انجام نمی‌دهد. یعنی خبری از هارددیسک، رم حجیم یا سیستم‌عامل مستقل در این دستگاه نیست. به زبان ساده‌تر، زیروکلاینت فقط به‌عنوان یک واسط بین کاربر و سرور مرکزی عمل می‌کند.
تمام پردازش‌ها، ذخیره‌سازی داده‌ها، اجرای نرم‌افزارها و حتی بروزرسانی‌ها، روی سرور انجام می‌شود؛ نه روی خود دستگاه. به همین دلیل است که به آن «زیرو» کلاینت می‌گویند، چون بار پردازشی آن تقریباً صفر است. این ویژگی باعث می‌شود زیروکلاینت‌ها بسیار کم‌مصرف، کم‌صدا، بدون نیاز به نگهداری پیچیده و در برابر خرابی بسیار مقاوم باشند.
زیروکلاینت چطور کار می‌کند؟
در ادامه باید گفت زیروکلاینت چطور کار می‌کند؟ زیروکلاینت‌ها به‌جای اجرای برنامه‌ها و ذخیره اطلاعات به‌صورت محلی، تمام فعالیت‌های کاربر را از طریق یک سرور مرکزی انجام می‌دهند. به زبان ساده، زیروکلاینت فقط نقش واسطه‌ای میان کاربر و سرور را ایفا می‌کند. سیستم‌عامل، نرم‌افزارها، فایل‌ها و حتی تنظیمات کاربر، همگی روی سرور قرار دارند.
کاربر از طریق زیروکلاینت و با استفاده از زیرساخت مجازی‌سازی دسکتاپ (VDI)، به دسکتاپ اختصاصی خود متصل می‌شود و بدون اینکه پردازشی روی دستگاه انجام شود، تجربه‌ای کاملاً مشابه با کار با یک کامپیوتر کامل دارد. این اتصال از طریق یکی از سه پروتکل رایج برقرار می‌شود:
- RDP (پروتکل Remote Desktop مایکروسافت)
- Citrix ICA/HDX (مناسب برای مجازی‌سازی قدرتمند در سازمان‌های بزرگ)
- PCoIP (پروتکل مخصوص شرکت VMware با کیفیت گرافیکی بالا)
هر زیروکلاینت معمولاً از یکی یا چند مورد از این پروتکل‌ها پشتیبانی می‌کند. انتخاب پروتکل مناسب بستگی به زیرساخت نرم‌افزاری سازمان دارد. با این روش، مدیریت، به‌روزرسانی، امنیت و نگهداری سیستم‌ها بسیار ساده‌تر و متمرکزتر انجام می‌شود، بدون نیاز به حضور فیزیکی یا سخت‌افزار سنگین در سمت کاربر.
ویژگی‌ها و مزایای زیروکلاینت
زیروکلاینت‌ها به دلیل ساختار ساده، دستگاه‌هایی کم‌مصرف، بی‌صدا و بسیار مقاوم در برابر خرابی هستند. از آن‌جا که هیچ پردازش یا ذخیره‌سازی محلی روی آن‌ها انجام نمی‌شود، احتمال آلوده شدن به ویروس یا بدافزار تقریباً صفر است.
یکی از مهم‌ترین مزایای زیروکلاینت‌ها، افزایش امنیت اطلاعات است؛ چون تمامی داده‌ها روی سرور مرکزی ذخیره می‌شود و خروج یا کپی اطلاعات از سمت کاربر محدود می‌گردد.
همچنین مدیریت متمرکز، نصب و به‌روزرسانی ساده نرم‌افزارها، کاهش چشمگیر هزینه‌های نگهداری و انرژی، و عمر مفید بالا، از دیگر مزایای کلیدی این دستگاه‌هاست.
زیروکلاینت‌ها برای سازمان‌هایی با نیاز به امنیت بالا، کاربر زیاد و زیرساخت متمرکز، گزینه‌ای مناسب هستند، از بانک‌ها و بیمارستان‌ها گرفته تا ادارات دولتی و مراکز آموزشی.
امنیت در زیروکلاینت‌ها چطور است؟
خب همانطور که اشاره کردیم، زیروکلاینت‌ها در زمینه امنیت اطلاعات یکی از بهترین دستگاه‌ها هستند. اما یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های زیروکلاینت‌ها، امنیت بسیار بالای آن‌ها در مقایسه با سیستم‌های کامپیوتری قدیمی است. دلیل اصلی این امنیت بالا، ساختار خاص زیروکلاینت‌هاست: هیچ اطلاعاتی روی دستگاه ذخیره نمی‌شود. تمام داده‌ها، سیستم‌عامل، برنامه‌ها و فعالیت‌های کاربر روی سرور مرکزی قرار دارند.
زیروکلاینت تنها وظیفه‌ی نمایش تصویر و انتقال فرمان‌های کاربر به سرور را دارد. این ارتباط از طریق پروتکل‌های امنی مانند RDP، Citrix یا PCoIP برقرار می‌شود که تضمین‌کننده انتقال رمزنگاری‌شده داده‌ها هستند.
در چنین ساختاری، حتی اگر دستگاه زیروکلاینت آسیب ببیند، هیچ‌گونه اطلاعات حساسی در آن وجود ندارد که نگران نشت آن باشید. از طرف دیگر، مدیر شبکه می‌تواند به‌صورت متمرکز، دسترسی کاربران را کنترل کرده، سطح مجاز استفاده را تعریف کند و حتی پورت‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری را محدود یا غیرفعال سازد.
سرور مناسب برای استفاده از زیرو کلاینت‌ها
برای استفاده از زیروکلاینت، وجود یک سرور ضروری است. همچنین، تمام پردازش‌ها، ذخیره‌سازی اطلاعات، اجرای نرم‌افزارها و مدیریت کاربران از طریق این سرور انجام می‌شود. بنابراین، انتخاب یک سرور مناسب به‌طور مستقیم بر عملکرد، سرعت و امنیت کل سیستم تأثیر می‌گذارد.
سروری که برای زیروکلاینت‌ها استفاده می‌شود باید دارای پردازنده‌های قوی (ترجیحاً چند هسته‌ای)، رم بالا (بسته به تعداد کاربران همزمان)، فضای ذخیره‌سازی سریع (مثل SSD) و پشتیبانی از فناوری مجازی‌سازی باشد. استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت دسکتاپ مجازی (VDI) مانند VMware Horizon، Citrix XenDesktop یا Microsoft RDS نیز برای کنترل بهتر کاربران توصیه می‌شود.همچنین سرور باید به زیرساخت شبکه‌ی پرسرعت و پایدار متصل باشد.
چرا باید از زیروکلاینت در سازمان‌ها استفاده کنیم؟
در پایان این مقاله، اگر بخواهیم یک جمع‌بندی داشته باشیم، باید بگوییم که زیروکلاینت‌ها یک انتخاب ضروری برای اغلب سازمان‌ها هستند که به دنبال افزایش امنیت، کاهش هزینه‌ها و مدیریت آسان‌تر کاربران است.
با ساختار بدون پردازش به صورت مستقل، امنیت بالاتر در ذخیره‌سازی داده‌ها، مقاومت در برابر بدافزارها و قابلیت مدیریت مرکزی، زیروکلاینت‌ها توانسته‌اند جایگزین مناسبی برای کامپیوترهای قدیمی در بسیاری از سازمان‌ها شوند. از طرفی، پشتیبانی از پروتکل‌های پیشرفته مثل RDP، Citrix و PCoIP باعث شده تا تجربه‌ای سریع و روان برای کاربران فراهم شود، بدون نیاز به سخت‌افزار گران یا پیچیده.
اگر شما هم به دنبال ارتقاء امنیت، افزایش بهره‌وری و ساده‌سازی زیرساخت‌های IT سازمان‌تان هستید، وقت آن است که به استفاده از زیروکلاینت فکر کنید.
برای تهیه زیروکلاینت‌های باکیفیت و دریافت خدمات تخصصی مجازی‌سازی، می‌توانید از مجموعه تکنوکلاینت کمک بگیرید. این مجموعه با تجربه و دانش فنی بالا، راهکارهای سفارشی و کاملی را برای سازمان‌ها، شرکت‌ها و نهادهای دولتی ارائه می‌دهد. همین امروز تحول دیجیتال را از همین‌جا شروع کنید.
سوالات متداول
- آیا زیروکلاینت‌ها فقط در سازمان‌های بزرگ قابل استفاده هستند؟
خیر. زیروکلاینت‌ها به‌دلیل سادگی، هزینه پایین نگهداری و امنیت بالا، برای شرکت‌های کوچک، مراکز آموزشی، درمانگاه‌ها و حتی کسب‌وکارهای متوسط هم گزینه‌ای بسیار مناسب هستند.
- اگر اتصال به سرور قطع شود، آیا زیروکلاینت از کار می‌افتد؟
بله، چون زیروکلاینت تمام پردازش‌ها را از طریق سرور انجام می‌دهد، در صورت قطع اتصال شبکه، دسترسی کاربر به محیط کاری‌اش موقتاً متوقف می‌شود. البته با برقراری مجدد اتصال، همه چیز به همان حالت قبلی بازمی‌گردد.
- آیا امکان محدود کردن دسترسی کاربران در زیروکلاینت وجود دارد؟
بله، یکی از مزایای اصلی زیروکلاینت‌ها، قابلیت مدیریت متمرکز است. مدیر IT می‌تواند دسترسی کاربران به نرم‌افزارها، درگاه‌های USB، اینترنت و سایر منابع را به‌طور کامل تنظیم و کنترل کند.
